Καρκινογόνες ουσίες στα χάρτινα και πλαστικά φακελάκια τσαγιού?

Είναι γνωστό ότι το τσάι προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στην υγεία και συστήνουμε με κάθε ευκαιρία την αντικατάσταση του καφέ με τσάι. Μπορεί όμως η κατανάλωσή του να έχει μειονεκτήματα;

Η απάντηση είναι ναι…

Δεν αφορά όμως το ίδιο το φυτό, αλλά τον τρόπο παρασκευής του και η ανάγκη βιομηχανοποίησης για μαζική παραγωγή και εύκολη πρόσβαση σε αυτό.

Πιο συγκεκριμένα, πρόσφατο άρθρο εξέτασε το πόσο ασφαλή είναι τα πλαστικά φακελάκια που χρησιμοποιούνται κατά το βράσιμο του τσαγιού. Ορισμένα από αυτά τα φακελάκια είναι εύσχημα πυραμιδοειδή, σχεδιασμένα έτσι ώστε να επιτρέπουν τα φύλλα του τσαγιού να εκχυλίζονται εύκολα. Κι όμως, και αυτά τα φακελάκια είναι φτιαγμένα από τα πλέον συχνά χρησιμοποιούμενα ΠΛΑΣΤΙΚΑ, όπως νάυλον, ρεγιόν βισκόζης ακόμα και θερμοπλαστικά υλικά όπως το PVC και το πολυπροπυλένιο! Όποιος λοιπόν γνωρίζει τους κινδύνους που έχει η διαρροή πλαστικών χημικών και η κατανάλωσή τους, μπορεί να καταλάβει γιατί η χρήση των συσκευασιών αυτών είναι τουλάχιστον επικίνδυνη.
Θα πει κανείς… εντάξει, θα χρησιμοποιώ μόνο μάρκες που έχουν τα χάρτινα φακελάκια. Κι όμως, μπορεί να είναι ακόμη χειρότερα τα συγκεκριμένα, καθώς πολλά από αυτό υπόκεινται επεξεργασία με ένα χημικό που ονομάζεται επιχλωρυδρίνη. Η ουσία αυτή χρησιμοποιείται για την παρασκευή εποξειδικών ρητινών!!! Σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Εργασιακής Ασφάλειας και Υγείας (NIOSH) έχει κατατάξει τη συγκεκριμένη χημική ουσία ως καρκινογόνο, ενώ χρησιμοποιείται και ως παρασιτοκτόνο. Πέρα από τα φακελακια του τσαγιου η ουσία αυτή μπορεί να βρεθεί σε ορισμένα φίλτρα καφέ, φίλτρα νερού και σε συσκευασίες αλλαντικών. Όταν η επιχλωρυδρίνη έρχεται σε επαφή με το νερό, μετατρέπεται σε μία άλλη ουσία (3-MCPD) η οποία είναι αποδεδειγμένο ότι προκαλεί καρκίνο σε ζώα. Ταυτόχρονα, προκαλεί υπογονιμότητα, είναι σπερματοτοξικό στους αρουραίους και καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Δηλαδή τα πλαστικά φακελάκια προσβάλλουν την υγεία;

Όπως ήδη θα γνωρίζετε, τα χημικά που περιέχονται σε πλαστικές συσκευασίες και σε φιάλες περνούν στις τροφές και τα ποτά που περιέχουν. Τρανταχτά παραδείγματα είναι η δισφαινόλη-Α (BPA) και η δισφαινόλη-S (BPS) και τα φθαλικά που μπορούν να προσδένονται σε οιστρογονικούς υποδοχείς και αλλάζουν σημαντικά την ενδοκρινική λειτουργία. Είναι προφανές ότι δεν υπάρχει πουθενά καμία πληροφορία για πιθανές χημικές επιμολύνσεις στα φακελάκια του τσαγιού και θεωρείται απίθανο να έχει γίνει έστω και μία τοξικολογική μελέτη.

Γιατί όμως θεωρείται εσφαλμένα ασφαλής από τους διάφορους φορείς:

Όσον αφορά τα φακελάκια του τσαγιού κατασκευάζονται από ορισμένα από τα πιο ασφαλή υλικά, όπως ο πολυτερεφθαλικός αιθυλεστέρας και το νάυλον. Και οι δύο αυτές ουσίες έχουν αρκετά υψηλά σημεία τήξης, κάτι το οποίο θεωρείται ότι διασφαλίζει την ακεραιότητα του υλικού. 
Ωστόσο, τα υλικά αυτά έχουν ακόμη μία χαρακτηριστική ιδιότητα που ονομάζεται θερμοκρασία υαλώδους μετάπτωσης. Η θερμοκρασία αυτή είναι πολύ χαμηλότερη από την αντίστοιχη της τήξης και όταν επιτευχθεί αλλάζει σημαντικά τη φύση και τη δομή του υλικού που πλέον μπορεί να περάσει στην τροφή ή στο υγρό που περιβάλλεται.

Το νερό βράζει στους 100 βαθμούς Κελσίου. Η θερμοκρασία υαλώδους μετάπτωσης του PET είναι όμως 76 βαθμοί και του νάυλον ακόμη χαμηλότερη. Άρα σε κάθε περίπτωση,  κάθε πλαστικό φακελάκι τσαγιού φτάνει πάντοτε τη θερμοκρασία αυτή. Συνεπώς, ενώ τα πλαστικά αυτά θεωρούνται γενικά ασφαλή, τα μόρια από τα οποία αποτελούνται στην κατάλληλη θερμοκρασία αποδομούνται και περνούν στο υγρό. 

Τα χάρτινα φακελάκια ίσως είναι χειρότερα από τα πλαστικά…

Αν τα χάρτινα φακελάκια έχουν υποστεί επεξεργασία τότε είναι πολύ πιθανό όταν διαλυθούν στο νερό να απελευθερώσουν την καρκινογόνο ουσία 3-MCPD. Όπως αναφέραμε χρησιμοποιείται η ουσία επιχλωρυδρίνη, κύριος παραγωγός της οποίας είναι η Dow Chemical Co. Σύμφωνα με πηγές από την ίδια την εταιρεία, η επιχλωρυδρίνη είναι πολύ επικίνδυνο χημικό και απαιτεί επιπλέον προφυλάξεις κατά τη χρήση της. 
Ένας ασφαλής τρόπος για να προφυλάξετε τον εαυτό σας αλλά και τους δικούς σας από αυτές τις ενώσεις είναι να αγοράζετε το τσαι σας από κάποιο κατάστημα το οποίο να εμπορεύεται οργανικά και πιστοποιημένα βότανα. Επιπλέον, ακόμη και να είναι συσκευασμένα σε πλαστικά ή σε χάρτινα φακελάκια, πολλές εταιρείες αναγράφουν στη συσκευασία ότι ΔΕΝ έχει χρησιμοποιηθεί κάποιο οργανικό χημικό για τη λέυκανσή του.

Μετά το νερό, το τσάι είναι ένα μία από τις πιο θρεπτικές επιλογές σας

Αν και ο τρόπος παρασκευής και συσκευασίας του τσαγιού μπορεί να είναι επικίνδυνος (είτε πλαστικά είτε χάρτινα λευκασμένα με επιχλωρυδρίνη), αυτό δε θα πρέπει να σας αποτρέψει από το να καταναλώνετε τσάι καθημερινά και σε μεγάλες ποσότητες. Παρόλο που πρέπει το μεγαλύτερο ποσοστό της ημερήσιας λήψης υγρών να είναι νερό, το τσάι προσφέρει σημαντικά οφέλη στην υγεία, τα οποία δρουν αθροιστικά. Οι πολυφαινόλες του τσαγιού, φερ’ ειπείν, όπως η EGCG, έχουν αντιφλεγμονώδη, αντιπολλαπλασιαστική και αντιοξειδωτική δράση. 
nutrilabs.gr