WINONA RYDER: H ΖΩΗ, Η ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΟΣΑ ΔΕΝ ΗΞΕΡΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΗΜΗ ΗΘΟΠΟΙΟ ΠΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΕΧΕΙ ΓΕΝΕΘΛΙΑ

Winona Ryder δεν θέλησε ποτέ να γίνει σταρ με τη συμβατική έννοια του όρου και γι αυτό έχει μιλήσει ο χρόνος. Ταλαντούχα, όμορφη, ερωτική, πάντα αδύνατη και μ' αυτά τα μεγάλα μελαγχολικά μάτια που σε κοιτάζουν σαστισμένα. 

Η Winona έχει γενέθλια, το ταλαντούχο κορίτσι που δεν θύμισε ποτέ κάποια άλλη, η σταρ των 90s, έγινε πενήντα ετών, όμως παραμένει ένα εύθραυστο κορίτσι με μελαγχολικά μεγάλα μάτια.

Αρκετά αδικημένη από το Hollywood, όμως το καλό είναι ότι κατάφερε μέχρι τα τριάντα και κάτι να έχει παίξει διαφορετικούς και εξαιρετικούς ρόλους δίπλα στα μεγαλύτερα αστέρια της βιομηχανίας του κινηματογράφου. 

Την έχουμε δει σε φίλμς όπως το «Heathers», το «Reality Bites». το «Girl, Interrupted», το «Black Swan». το «Ο Σκαθαροζούμης» και το «Σπίτι των πνευμάτων» και ήταν σε όλα υπέροχη! Η Γ.Ράιντερ είναι Αμερικανίδα και γεννήθηκε στη πόλη Γουινόνα στην Μινεσότα των ΗΠΑ, στις 29 Οκτωβρίου 1971. Το πραγματικό της όνομα είναι Γουινόνα Λόρα Χόρογουιτς, και ήταν βαφτιστικιά του ηθοποιού Τίμοθυ Λήρυ.

Το 1978 η οικογένειά της μετακόμισε σε ένα κοινόβιο ράντσο κοντά στο Ελκ, στη Βόρεια Καλιφόρνια όπου ζούσαν με επτά ακόμα οικογένειες, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Ωστόσο η μητέρα της οργάνωνε κινηματογραφικές προβολές σε μια κοντινή φάρμα, γεγονός που της έκανε να αναπτύξει ενδιαφέρον για την υποκριτική. Στην ηλικία των 10 ετών μετακόμισε με τους γονείς της στην «Πεταλούμα» (κοντά στο Σαν Φρανσίσκο) όπου δυο χρόνια μετά παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στο «American Conservatory Theater».

Ο σκηνοθέτης Ντέηβιντ Σέλτζερ την πρόσεξε σε μια οντισιόν και της έδωσε ρόλο στην ταινία «Lucas» το 1986. Όταν τη ρώτησε πως θα ήθελε να εμφανίζεται το όνομά της στους τίτλους η Γουινόνα ζήτησε να χρησιμοποιήσει το επίθετο Ράιντερ, γιατί εκείνη τη στιγμή άκουγε έναν δίσκο του Μιτς Ράιντερ.
Η  Γουινόνα όταν ήταν μικρή κυκλοφορούσε με το χαϊδευτικό «Νόνι», το οποίο διατηρεί ακόμη και σήμερα!

Ο Τιμ Μπέρτον είχε εντυπωσιαστεί από το ταλέντο της στο «Lucas» γι’ αυτό και της πρότεινε το ρόλο. Η ταινία κέρδισε Όσκαρ και η Γουινόνα καλές κριτικές, παίρνοντας θάρρος για να συνεχίσει δυναμικά.

Στην επόμενή της ταινία «1969» (1988), παίζει στο πλευρό του Ρόμπερτ Ντ.Τζούνιορ και του Κίφερ Σάδερλαντ σε μια ταινία με φόντο τον πόλεμο στο Βιετνάμ, ενώ το 1989 πρωταγωνιστεί με τον Ντένις Κουέιντ στο «Great balls of fire» στο ρόλο της 13χρονης ξαδέλφης του Τζέρι Λι Λιούις την οποία και παντρεύτηκε προκαλώντας σκάνδαλο στα τέλη της δεκαετίας του ’50. Η ταινία θεωρήθηκε αποτυχία στο box office, αλλά οι κριτικές φάνηκαν να αναγνωρίζουν το ταλέντο της Ράιντερ.

Το 1990, ο Τιμ Μπέρτον δείχνει και πάλι την προτίμησή του στο πρόσωπό της για το ρόλο της Κιμ στον «Ψαλιδοχέρη» δίπλα στον Τζόνι Ντεπ, με τον οποίο αποτελεί ζευγάρι στην πραγματικότητα. Η σχέση τους, όμως, θα διαλυθεί μετά από 3 χρόνια, αφήνοντας ενθύμιο ένα τατουάζ στον Τζόνι Ντεπ «Winona forever», το οποίο άλλαξε σε «Wino forever» μετά το χωρισμό τους.

 Η ταινία έκανε επιτυχία και η Γουινόνα «έχτιζε» σιγά-σιγά την καριέρα της.

Την ίδια χρονιά υποδύεται την κόρη της Σερ στις «Γοργόνες» κερδίζοντας υποψηφιότητα Β’ γυναικείου ρόλου για Χρυσή Σφαίρα και συμμετέχει και στο βίντεο κλιπ του «Shoop shoop song» στη διασκευή της Σερ, μαζί με την μικρή τότε Κριστίνα Ρίτσι. Πριν, όμως, από αυτό το ρόλο είχε ξεκινήσει γυρίσματα για το τρίτο μέρος του «Νονού» του Φράνσις Φορντ Κόπολα, αλλά αποσύρθηκε λόγω υπερκόπωσης.

Μαζί με τη Μισέλ Φάιφερ και τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις, πρωταγωνιστεί στα «Χρόνια της Αθωότητας» (1993), υπο τις σκηνοθετικές οδηγίες του κορυφαίου Μάρτιν Σκορσέζε, τον οποίο η ίδια η Γουινόνα θεωρεί τον καλύτερο σκηνοθέτη του κόσμου. Ο ρόλος της σε αυτή την ταινία της χάρισε τη Χρυσή Σφαίρα β’ γυναικείου ρόλου και μια υποψηφιότητα για Όσκαρ στην ίδια κατηγορία. 

Την ίδια χρονιά βρέθηκε στο «Σπίτι των Πνευμάτων» με τη Μέριλ Στριπ, την Γκλεν Κλόουζ, τον Αντόνιο Μπαντέρας και τον Τζέρεμι Άιρονς, ενώ το 1994 την απολαμβάνουμε ως «παιδί» της «Generation Χ» σε μια ταινία όπου πρωταγωνιστεί με τον Ίθαν Χοκ και τον Μπεν Στίλερ, το «Reality bites», με τον δεύτερο να έχει και το ρόλο του σκηνοθέτη.

Η ταινία αγγίζει τους νέους κάθε εποχής, αλλά δεν έφερε τα επιθυμητά κέρδη, ούτε κέρδισε την ανάλογη αναγνώριση. Την ίδια χρονιά γίνεται μία από τις «Μικρές κυρίες» κερδίζοντας άλλη μια υποψηφιότητα για Όσκαρ γυναικείου ρόλου, το οποίο, όμως, δεν κερδίζει παρά την εξαιρετική ερμηνεία της.

Το 1991 ο Τζιμ Τζάρμους των «Τσακισμένων λουλουδιών» και του «Νεκρού» γύρισε το «Night on Earth» στο οποίο η Γουινόνα είχε πρωταγωνιστικό ρόλο και το 1992 ο «Δράκουλας» με τη μορφή του Γκάρι Όλντμαν μπαίνει στη ζωή της. Με την καθοδήγηση του Φράνσις Φόρντ Κόπολα και σε ένα καστ μεγάλα ονόματα όπως Γκάρι Όλντμαν, Άντονι Χόπκινς, Τομ Γουέιτς, Κιάνου Ριβς, η Γουινόνα ως Μίνα μαγνητίζει τον... Δράκουλα, αλλά και το κοινό.

Το 1995 αρνείται τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία «Sabrina», καθώς ένιωθε ότι δεν θα μπορούσε να διαδεχτεί την Όντρεϊ Χέμπορν σε αυτό το ρόλο κι έτσι τη θέση της πήρε η Τζούλια Όρμοντ.

Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’90 την είδαμε σε αρκετές ταινίες, όπως το «Boys» το (1996), το «The Crucible» (1996), το «Alien: Resurrection» (1997) μαζί με τη Σιγκούρνι Γουίβερ, κερδίζοντας βραβείο Blockbuster Entertainment καλύτερης ηθοποιού, το «Celebrity» (1998) του Γούντι Άλεν σε ένα φιλμ που σατιρίζει τις ζωές διάφορων διασήμων και το «Girl, Interrupted» (1999), την αυτοβιογραφία της Σουζάνα Κέιζεν, όπου τη βρίσκουμε μαζί με την Αντζελίνα Τζολί σε μια ψυχιατρική κλινική, με τη δεύτερη να κερδίζει το Όσκαρ β’ γυναικείου ρόλου.

Η σχέση της με τον ηθοποιό Τζόνι Ντεπ στις αρχές της δεκαετίας του '90 είναι πασίγνωστη και θυελλώδης, ο οποίος είχε και τατουάζ με το όνομα της , το διάσημο «Winona Forever», το οποίο άλλαξε σε «Wino forever» μετά τον χωρισμό τους. «Όταν γνώρισα τον Τζόνι ήμουν αγνή. Ο Τζόνι το άλλαξε αυτό. Ήταν ο πρώτος μου σε όλα. Στο πρώτο μου πραγματικό φιλί. Ο πρώτος μου πραγματικός σύντροφος. Ο πρώτος μου αρραβωνιαστικός. Ο πρώτος άντρας με τον οποίο έκανα σεξ. Για αυτό θα είναι πάντα μέσα στην καρδιά μου. Για πάντα. Είναι κάπως αστεία αυτή η λέξη», έλεγε η Γουινόνα.

Κατά τη γνώμη του πατέρα της, Μάικλ Χόροβιτς,η έφηβη Γουινόνα Ράιντερ και ο Τζόνι Ντεπ ήταν «το πιο καυτό ζευγάρι στην Αμερική». Στη διάρκεια της δεκαετίας του '80 και των αρχών του '90, το παράξενα όμορφο προσωπάκι της Ράιντερ βρισκόταν παντού, ενώ κριτικοί και θαυμαστές περίμεναν με ανυπομονησία κάθε καινούργια ταινία της.

Επίσης τράβηξε την προσοχή των ΜΜΕ για τη συμμετοχή της στην έρευνα της απαγωγής και δολοφονίας της Πόλυ Κλαας το 1993, η οποία ήταν από την Πεταλούμα, πόλη που μεγάλωσε η Ράιντερ. Τελευταία φορά που απασχόλησε τα ΜΜΕ ήταν η σύλληψή της στις 12 Δεκεμβρίου 2001, για κλοπή ρούχων και αξεσουάρ αξίας $5,500 σε εμπορικό κέντρο στο Μπέβερλι Χιλς.

Μια σειρά από κακές καλλιτεχνικές αποφάσεις (ή απλώς κακοτυχίες), οι οποίες βαθμιαία έσπρωξαν τη Ράιντερ στο περιθώριο του Χόλιγουντ. Τα κουτσομπολιά για το «εκκεντρικό» στυλ ζωής της κορυφώθηκαν όταν μαθεύτηκε ότι η σταρ είχε συλληφθεί κατηγορούμενη για κλοπή εμπορευμάτων 5.000 δολαρίων από μπουτίκ του Μπέβερλι Χιλς. 

Η επακόλουθη δίκη και καταδίκη της κατέληξαν τελικά σε 500 ώρες κοινοτικής εργασίας, προτού η Γουινόνα πάρει την απόφαση να εξαφανιστεί από τα φώτα της δημοσιότητας. Εγκατέλειψε το Λος Αντζελες για να ζήσει πιο ήσυχα στο πατρικό της σπίτι, στο Σαν Φρανσίσκο. Είναι ένα μέρος που πάντα της πήγαινε. «Είμαι παιδί του Σαν Φρανσίσκο μέχρι το κόκαλο», είπε πρόσφατα.

Το 2000 πρωταγωνιστεί στο «Autumn in Νew York» με τον Ρίτσαρντ Γκιρ, περνώντας μετά στην αντίπερα όχθη με το θρίλερ «Lost Souls», κάνοντας και μια στάση στα «Φιλαράκια» το 2001 ως συμφοιτήτρια της Ρέιτσελ και... ερωτευμένη μαζί της. Εκείνη τη χρονιά, όμως, συνέβη κάτι άσχημο για την ψυχολογία και την καριέρα της, αφού κατηγορήθηκε για κλοπή αντικειμένων από το πολυκατάστημα Σακς, αλλά και για χρήση μη συνταγογραφούμενων ψυχοτρόπων φαρμάκων. Όπως είναι φυσικό, πέρασε ένα δύσκολο διάστημα, έχοντας να εκπληρώσει 480 ώρες κοινωνικής εργασίας όπως προέβλεπε η ποινή, πρόστιμα, αλλά και ιατρική και ψυχιατρική παρακολούθηση.

Ακολούθησε μια περίοδος αποχής, η οποία της κόστισε και μια δεύτερη συνεργασία με τον Γούντι Άλεν στο «Melinda and Melinda», ενώ το από το 2006 έως το 2009 την βρίσκουμε σε ταινίες όπως «A scanner darkly» (2006), «Sex and death 101» (2007), «The informers» (2008) κ.ά.Το 2002 την συναντάμε στο «Mr. Deeds» με τον Άνταμ Σάντλερ, σε μια ρομαντική κομεντί, η οποία είχε γυριστεί πριν τη σύλληψή της και αποτέλεσε εμπορική επιτυχία και το 2003 στο επιστημονικής φαντασίας δράμα, «Simone», μαζί με τον Αλ Πατσίνο.

Το 2009 ενσαρκώνει το ρόλο της Αμάντα Γκρέισον στο «Σταρ Τρεκ», ενώ πρωταγωνιστεί και στο «Stay cool» και το 2010, η μεγάλη επιτυχία του Ντάρεν Αρονόφσκι «Black Swan» την φέρνει στη μεγάλη οθόνη, μαζί με τη Νάταλι Πόρτμαν και τον Βενσάν Κασέλ.

Ακολούθησε «Το δίλημμα» (2011) με τον Βινς Βον και την Τζένιφερ Κόνελι, το 2012 έπαιξε στις ταινίες Τhe Letter, The Iceman και δάνεισε τη φωνή της στην Εlsa Van Helsing στο τρισδιάστατο φιλμ κινουμένων σχεδίων Frankenweenie (ξανασυνεργάστηκε μετά απο πολλά χρόνια με τον Τιμ Μπέρτον). Το 2013 την είδαμε στην ταινία Homefront, το 2015 στο Experimenter και το 2018 στο Destination Wedding. 

Aπο το 2016 πρωταγωνιστει στην παγκόσμια επιτυχία Stranger Things, ενώ το 2020 είχε βασικό ρόλο στην μινι σειρά The Plot Against America. 

Η Ράιντερ υπήρξε σύμβολο της εφηβικής ανησυχίας για αρκετό καιρό περνωντας όμως τα χρονια πέρασε σε ρολους ενηλίκων παίζοντας το ρόλο μιας μητέρας στο «Σταρ Τρεκ» (2009) όπου και ερμήνευσε την γήινη μητέρα του ημι-εξωγήινου Σποκ, η ίδια πάντως φαίνεται να μεγαλώνει με περισσότερη χάρη από πολλές χολιγουντιανές συναδέλφους της. «Είναι παράξενο πόση θλίψη προκαλούν τα γενέθλια εδώ πέρα», έχει πει, προσθέτοντας ότι αποδοκιμάζει το μπότοξ, όχι όμως και την κρέμα ματιών.

Μιλώντας στη Vogue είχε εξηγήσει ότι το ξέσπασμα κλεπτομανίας είχε ακολουθήσει μια περίοδο εθισμού της σε ισχυρά παυσίπονα. «Δεν ήταν αστεία υπόθεση», είπε. 
«Με τα παυσίπονα, το μυαλό σου θολώνει, δεν καταλαβαίνεις τι σου γίνεται». Η αντίδρασή της στη φασαρία που ξεσηκώθηκε με τη σύλληψή της ήταν να μείνει μακριά από τον κόσμο και να περιορίσει τη δουλειά της στο ελάχιστο για κάμποσους μήνες. «Δεν είπα λέξη. Δεν έκανα τίποτα. Απλώς περίμενα να περάσει».

Οπως έχει πει, δεν την ταλαιπωρεί κάποιο αίσθημα ενοχής για το παράπτωμά της, γιατί το shoplifting που έκανε δεν έβλαψε ουσιαστικά κανέναν. Εδώ φαίνεται ότι έχει μετρήσει η χίπικη ανατροφή της σε μια «εναλλακτική» κοινότητα, μετά την επιστροφή των γονιών της από την Κολομβία όπου έζησαν για ένα διάστημα μαζί με Χιλιανούς επαναστάτες.

Πέρασε τα παιδικά της χρόνια σε περιβάλλον αντικουλτούρας και λέγεται ότι η μητέρα της δεν την έστελνε σχολείο για να βλέπουν μαζί ταινίες σε έναν αχυρώνα που τον είχε μετατρέψει σε αίθουσα προβολής. Τώρα, η Γουινόνα είναι φανατική συλλέκτρια χολιγουντιανών ενθυμίων - έχει στη συλλογή της την μπλούζα που φορούσε η Ολίβια ντε Χάβιλαντ στο «Οσα παίρνει ο άνεμος και το φόρεμα της Λέσλι Καρόν στο «Ενας Αμερικανός στο Παρίσι».

Λατρεύει τη μουσική και παίζει και τις 12 κιθάρες που κρέμονται σε τοίχους του σπιτιού της δίπλα σε αφίσες των Clash, της Πάτι Σμιθ και του Μπρους Σπρίνγκστιν. Εχει επίσης όλες σχεδόν τις εκδόσεις, ακόμα και τις μεταφράσεις, του αγαπημένου της βιβλίου «Ο φύλακας στη σίκαλη», του Τ. Ν. Σάλιντζερ.

Η Γουινόνα Ράιντερ ήταν πάντα εκλεκτική στη δουλειά της, αλλά έχει επίσης χάσει σημαντικούς ρόλους από καθαρή κακοτυχία - όπως όταν αρρώστησε στα γυρίσματα του «Νονού ΙΙΙ» και αντικαταστάθηκε από τη Σοφία Κόπολα, ή όταν, σύμφωνα με φήμες, η πρώην συγκάτοικός της, η Γκουίνεθ Πάλτροου, της «έκλεψε» τον ρόλο στον «Ερωτευμένο Σαίξπηρ». Ωστόσο, για τον κριτικό Φίλιπ Φρεντς, πολλές ερμηνείες της έχουν αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου.

 «Ηταν θαυμάσια σε μερικά από τα πρώτα έργα της και υπέροχα συγκινητική στην «Εποχή της αθωότητας»». Θεωρεί ότι η ηθοποιός υπερεκτέθηκε στα πρώτα βήματα της καριέρας της. «Είναι ένα θύμα της «μετά-στούντιο» εποχής του Χόλιγουντ. Τον παλιό καιρό, θα είχε υπογράψει μακροχρόνιο συμβόλαιο με ένα μεγάλο στούντιο και εκείνοι θα τη φρόντιζαν και θα την προστάτευαν από τον Τύπο».

Για τους ρόλους της έχει δηλώσει:

«Ακόμη και στο Beetlejuice, ήμουν πολύ αδέξια. Όλο αυτό ξεκίνησε από την εφηβεία και συνέχισε και στον κινηματογράφο. Η Λίντια ήταν από τους αγαπημένους μου ρόλους γιατί μπορούσα να ταυτιστώ μαζί της. Μετά συνέχισα να παίζω στο Heathers, αλλά έπρεπε να το παλέψω πολύ σκληρά για να με διαλέξουν - δεν με θεωρούσαν αρκετά όμορφη για να υποδυθώ το δημοφιλές κορίτσι».

Όσο για τις  φήμες που υπήρχαν για τις κακές σχέσεις της με τη συμπρωταγωνίστρια της Αντζελίνα Τζολί στο «Girl, Interrupted» (η οποία κέρδισε Όσκαρ για την ερμηνεία της) είπε: «Ποτέ μου δεν είχα κακά συναισθήματα για την Αντζελίνα. Ήμουν πολύ πληγωμένη που ο κόσμος πίστευε αυτές τις φήμες. Είχαμε πει από την αρχή πως η ηθοποιός που θα έπαιζε την Λίζα θα ήταν αυτή που μάλλον θα έπαιρνε το Όσκαρ, γιατί ήταν πράγματι πολύ μεγάλος ρόλος. Αλλά εγώ, είχα ταυτιστεί με την Σουζάνα».

Για την δεκαετία των 40 έχει δηλώσει: «Σήμερα είμαι και νιώθω 40.Είμαι ψυχολογικά προετοιμασμένη για το ότι πρόκειται να μεγαλώσω ακόμα περισσότερο. Θεωρώ πως μεγαλώνοντας νιώθεις και πιο άνετα με τον εαυτό σου, έχει περισσότερο ενδιαφέρον. Ακόμα και οι ρόλοι που σου δίνουν έχουν περισσότερο ενδιαφέρον».

Απέκτησε το δικό της αστέρι στη «Λεωφόρο της Δόξας» στο Χόλυγουντ της Καλιφόρνιας,  τον Οκτώβριο του 2000.

 

Winona For Ever! Happy Birthday...