ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΝΙΜATION & ΠΟΙΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΙΚΟΥΕΛ ΤΑΙΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;

έντε χρόνια μετά την προβολή της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας με κινούμενα σχέδια που υλοποιήθηκε από τον οργανισμό Walt Disney «Η Χιονάτη και οι 7 νάνοι» (1937), ένας Ελληνας σκιτσογράφος, ο Σταμάτης Πολενάκης, σχεδιάζει την πρώτη Ελληνική ταινία κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους με τίτλο «Ο Ντούτσε Αφηγείται» (3,5 min, ασπρόμαυρη). Ήταν χειμώνας του 1942 στη Σίφνο και μάλιστα στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Ηταν η πρώτη απόπειρα δημιουργίας ταινίας «τύπου Μίκυ Μάους» όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται και καταγράφεται στην Ιταλοκρατούμενη Σίφνο το 1942 από τον Σταμάτη Πολενάκη και είχε τίτλο «Ο Ντούτσε αφηγείται». Είναι η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων με την ιδιόμορφη τεχνική papier de coupe.

Ο Σταμάτης Πολενάκης έκανε τα σχέδια στη Σίφνο το 1942, στη διάρκεια της ιταλικής Κατοχής. Τα γυρίσματα όμως στην τρυκέζα έγιναν το 1945, σε συνεργασία με τους Πρόδρομο Μεραβίδη και Παναγιώτη Παπαδούκα.

Το φιλμ ανακαλύφθηκε το 1980. 

Την αμέσως επόμενη χρονιά, το 1946, ο Γιάννης Ρουσσόπουλος δημιουργεί την ταινία «Σιγά τους Κεραυνούς» (5min, ασπρόμαυρη) όπου περιγράφει με χιούμορ, δράσεις και συγκρούσεις των θεών του Ολύμπου.Το 1961 ο σκηνοθέτης Γιώργος Διζικιρίκης έφτιαξε ένα μικρό φιλμάκι με κινούμενες κούκλες για τις ανάγκες της μεγάλου μήκους ταινίας του «Για Σένα την Αγάπη μου» με πρωταγωνιστές τους Νίκο Κούρκουλο, Μιράντα Κουνελάκη, Θανάση Βέγγο κ.ά. Η ένθετη και πρωτόλεια ταινία του Διζικιρίκη, που προβάλλεται στους τίτλους αρχής και τέλους, αποτελεί την πρώτη ελληνική προσπάθεια στο δύσκολο είδος του stop motion animation.

Τρία χρόνια, αργότερα ο Γιώργος Διζικιρίκης (που σπούδασε στη Ρώμη Καλές Τέχνες, Φιλοσοφία της Τέχνης και Κινηματογράφο) επαναλαμβάνει το εγχείρημα με περισσότερη τόλμη για τις ανάγκες της ταινίας του Βασίλη Γεωργιάδη «Γάμος αλά Ελληνικά» (1964), μια «κλασική» ελληνική ταινία με πολύ χιούμορ για τις δύο όψεις του γάμου και πρωταγωνιστές τον Γιώργο Κωνσταντίνου και την Ξένια Καλογεροπούλου. Σ’ αυτό το μικρό χιουμοριστικό φιλμάκι του Διζικιρίκη (6min, ασπρόμαυρο) ένας γαμπρός ετοιμάζεται να ζητήσει το χέρι της νύφης από τη μέλλουσα πεθερά. Τα πρώτα δυόμισι λεπτά αφορούν στατικά πλάνα με σκηνικά και κούκλες, πάνω στα οποία προβάλλονται οι τίτλοι της αρχής. Αρκετά προσεγμένη δουλειά που δυστυχώς δεν είχε συνέχεια, καθώς ο σκηνοθέτης στράφηκε αποκλειστικά στις live action ταινίες (έξι συνολικά). 

Αν και ο δρόμος είχε πλέον ανοίξει και η άνθιση του ελληνικού κινηματογράφου που θα ακολουθούσε τις δεκαετίες του ’50 και ’60 θα μπορούσε να συμπαρασύρει την παραγωγή του ελληνικού animation, εν τούτοις παρέμεινε για 40 και πλέον χρόνια υπόθεση μεμονωμένων και ηρωικών προσπαθειών διαφόρων καλλιτεχνών με μεράκι, πάθος, και πείσμα. Η αδιαφορία των παραγωγών να συστήσουν οργανωμένες εταιρείες κινουμένων σχεδίων -όπως ήταν η «Finos Film» και η «Καραγιάννης Καρατζόπουλος» για τις live action ταινίες-, οδήγησαν τους περισσότερους δημιουργούς στη διαφήμιση όπου εκπαιδεύτηκαν στο animation, απέκτησαν πείρα στο art direction και το post production αλλά δεν εξέλιξαν πολύ τα αφηγηματικά τους μέσα και γνώσεις. Άλλοι πάλι στράφηκαν μετά από λίγες προσπάθειες στην εικονογράφηση, τη ζωγραφική ή στις ταινίες live action.

Κύρια αιτία της μη ανάπτυξης της τεχνικής του ελληνικού animation υπήρξε για χρόνια η αδυναμία συνεργασίας των Ελλήνων δημιουργών σε μεγάλες ομάδες αλλά και η ανυπαρξία σχολών animation υψηλού επιπέδου στη χώρα μας. Τρίτη αιτία θα μπορούσε να θεωρηθεί η ανυπαρξία των απαραίτητων κεφαλαίων αφού όπως αποδείχθηκε στην Ελλάδα για πολλές δεκαετίες διακινήθηκαν δισεκατομμύρια χωρίς όμως καμία μέριμνα στον τομέα της ανάπτυξης.

Το πρώτο Ελληνικό σίκουελ ταινίας!

Η κινηματογραφική ταινία «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο» -ο αρχικός τίτλος της ταινίας ήταν «Ρομβία, φτώχεια και όνειρα»- γυρίστηκε το 1955.Το σενάριο, λίγο πολύ γνωστό:δύο φίλοι, πλανόδιοι λατερνατζήδες, καθώς διαπιστώνουν ότι η τέχνη τους δεν έχει πλέον ανταπόκριση λόγω της αλλαγής συνηθειών της εποχής, μετά από προτροπή ενός γνωστού τους πηγαίνουν σε ένα πανηγύρι που γίνεται σε κάποιο χωριό προκειμένου να βγάλουν χρήματα. Στη διαδρομή συναντούν μια κοπέλα, η οποία το έχει σκάσει από το σπίτι της προκειμένου να μην παντρευτεί τον άντρα που θέλει να της επιβάλει ο πατέρας της. Δεν θέλουν όμως να την παραδώσουν στην αστυνομία και ψάχνουν να βρουν μαζί της τον αγαπημένο της. Τελικά βοηθούν στο ξανασμίξιμο με τον πατέρα της και παίρνουν το ποσό που είχε τάξει εκείνος σε όποιον την έβρισκε.Με τέτοια επιτυχία ο Φίνος έπεισε τον Σακελλάριο να γυρίσει δυο χρόνια αργότερα τη συνέχεια της ταινίας με τίτλο «Λατέρνα, φτώχεια και γαρύφαλλο».

Ήταν το πρώτο σίκουελ στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου.

Το σενάριο του σίκουελ είναι το εξής: Οι δύο λατερνατζήδες, ο Πετράκης και ο Παυλάρας, έχουν αποκτήσει ένα τεράστιο ποσό σε τάλιρα από το ποσό της αμοιβής που τους έχει δώσει ο πατέρας της δεσποινίδος Καίτης, όταν την βοήθησαν να βρει τη ευτυχία. Όμως έχουν φάει όλα τα λεφτά και εκτός της φτώχειας που τους δέρνει αλύπητα, ο Παυλάρας αρρωσταίνει και ο Πετράκης αναγκάζεται να πουλήσει κρυφά την λατέρνα για να τον κάνει καλά. Συγχρόνως, προσπαθεί να βρει τη δεσποινίδα Καίτη για να τους βοηθήσει, αλλά εκείνη έχει πια χωρίσει και μετακομίσει. Όταν συνέρχεται ο Παυλάρας θυμώνει που πουλήθηκε η λατέρνα, βρίσκουν όμως τη δεσποινίδα Καίτη, την οποία βοηθούν να ξανασμίξει με τον άντρα της, ο οποίος δεν ξέρει καν πως έχει παιδί μαζί της, την ξαναβοηθούν να βρει την ευτυχία και αυτή τους βοηθά στη ζωή τους.

πηγή:greekanimation.com & wikipedia